Żylaki kończyn dolnych

Zabieg operacyjny jest podstawową metodą leczenia żylaków kończyn dolnych, gdyż jako jedyny daje możliwość całkowitego wyleczenia choroby i zwykle skutecznie zabezpiecza przed jej nawrotem. Obecnie stosuje się szereg metod chirurgicznego leczenia żylaków kończyn dolnych, które cechuje zbliżona skuteczność:

• Najczęściej stosowana (nie tylko w Polsce) metoda operacji polega na usunięciu żyły odpiszczelowej i żylaków oraz przecięciu niewydolnych żył przeszywających. Jest to stripping żyły odpiszczelowej, czyli metoda Babcocka. Operacja polega na odsłonięciu w pachwinie końcowego odcinka żyły odpiszczelowej i podwiązaniu jej w miejscu, w którym uchodzi ona do żyły udowej. Następnie odszukuje się w okolicy kostki przyśrodkowej początkowy odcinek żyły odpiszczelowej i do jej wnętrza wprowadza się sondę (cienki drut zakończony główką, tzw. oliwka), którą przeprowadza się przez światło żyły aż do miejsca wcześniej podwiązanego. Po przecięciu obu końców żyły i przywiązaniu ich do sondy, usuwa się sondę wraz z całą żyłą. Później, przez małe, kilkumilimetrowe nacięcia wycina się kolejno pętle żylaków i przecina żyły przeszywające z uszkodzonymi zastawkami. Nie zawsze konieczne jest usuwanie całej żyły odpiszczelowej. Jeśli jej zastawki w okolicy kolana są prawidłowe i nie przepuszczają wstecznie krwi, chirurg usuwa tylko odcinek udowy żyły wraz z nieszczelnymi zastawkami.
• Od kilkunastu lat stosuje się też usuwanie żylaków metodą zamrażania (kriochirurgia). Operacja różni się od klasycznej operacji Babcocka tym, że zamiast zwykłej sondy stosuje się taką, której końcówkę (oliwkę) można ochłodzić. Po obniżeniu temperatury do 80°C, gdy warstwa wewnętrzna żyły “przyklei” się do oliwki, sondę usuwa się wraz z żyłą. Po zamrożeniu usuwa się poszczególne żylaki przez cięcia na udzie i podudziu. Można również zamrozić całą żyłę odpiszczelową bez usuwania, bowiem w następstwie zamrożenia dochodzi do obkurczenia się i uszkodzenia jej warstwy wewnętrznej, a to prowadzi do zarastania żyły. Zarośnięcie niewydolnej żyły odpiszczelowej można również spowodować, stosując koagulację, czyli wysoką temperaturę wytwarzaną przez rozgrzaną końcówkę wprowadzonej do żyły specjalnej elektrody lub promieniami lasera.

Ponieważ leczenie chirurgiczne żylaków nie usuwa przyczyny choroby, tylko jej następstwa, nawet po prawidłowo wykonanej operacji choroba może powrócić na skutek niewydolności tych żył powierzchownych i przeszywających, które w czasie operacji były prawidłowe. Nawroty żylaków występują u około 20% operowanych.